توني موريسون
1931- 2019 ¡ آمريكايي
رمان‌هاي او كاوشي شاعرانه و قدرتمند در تاريخ سياه‌پوستان آمريكاست. نوشته‌هاي وزين و صادقانه‌اش تحسين بين‌المللي را در پي داشت و او را به اولين زن سياه‌پوست برنده‌ي جايزه‌ي نوبل تبديل كرد.
کلویی ووفورد در شهر کوچک صنعتی لورین در اوهایو به دنیا آمد. در سال‌های جوانی با نام مستعارش تونی شناخته می‌شد. بعدها نوشته‌هایش را با فامیلی موریسون منتشر کرد که نام خانوادگی همسرش هارولد بود. آنها در ۱۹۵۸ ازدواج کردند و در ۱۹۶۴ طلاق گرفتند. موریسون دومین فرزند جورج و راما بود. پدرش جوشکار و مادرش کارگر خانه بود که برای فرار از نژاد پرستی و جداسازی‌های مرسوم در جنوب، به جورجیا نقل مکان کرده بودند. مادر موریسون متدیست بود. او در موسیقی، آواز خواندن و داستان‌سرایی مهارت بسیاری داشت، مخصوصاً می‌توانست داستان‌های زیادی درباره‌ی ارواح تعریف کند که خودش هم از مادرش شنیده بود. داستان‌ها و اشعار ماورایی مادر، بعدها به شکل‌گیری سبک شخصی موریسون کمک کردند و منجر شدند نثر او نثری فریبنده با گفت وگوهای واقعی باشد.
دانش‌آموز و معلم
موریسون با تشویق والدینش به مدرسه‌ی عالی رفت و علاقه‌ی زیادش به ادبیات در آنجا شکوفا شد. او همه‌ی كتاب‌ها، از کمدی‌های سطح پایین تا آثار کلاسیک را با اشتیاق می‌خواند. در ۱۹۴۹ در دانشگاه هاوارد واشینگتن ثبت‌نام کرد. در آنجا با برخی از برجسته‌ترین روشنفکران سیاه‌پوست ارتباط برقرار کرد، ولی از طرفی مجبور شد با واقعیت‌های زندگی در شهری که توسط سلسله‌مراتب نژادی خفقان‌آوری محدود شده بود، روبه‌رو شود.
بعد از دریافت مدرک کارشناسی‌ارشد از دانشگاه کورنل، به عنوان معلم انگلیسی مشغول به کار شد. او دوباره به هاوارد برگشت، این بار به عنوان استاد و برای تدریس. همچنین به گروه نویسندگان خلاق پیوست. موریسون در هاوارد توانست یکی از داستان‌های کوتاهش را به طرح پایه‌ای از اولین رمانش تبدیل کند و به این ترتیب کتاب «آبی‌ترین چشم» در ۱۹۷۰ منتشر شد. این کتاب به بررسی حذف زنان سیاه‌پوست از فرهنگ عامه می‌پردازد. بیشتر رمان‌های موریسون تاریخی هستند. او از طریق کارش تصمیم گرفت جنبه‌هایی از داستان آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار را که تا پیش از آن ناگفته مانده و بررسی نشده بود احیا کند. موریسون تلاش می‌کرد تا آنجا که می‌توانست صداهایی را که سرکوب شده و به سکوت کشانده شده اند رهایی بخشد؛ کاری که در زمان تحسین‌شده‌ی «دلبند» از آن به «بازخاطره» تعبیر می‌شود. او به نوشتن ادامه داد و آخرین رمانش به نام «خدا به کودک کمک کند» در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. تونی موریسون در آگوست ۲۰۱۹ در هشتاد و هشت سالگی در نیویورک درگذشت.
