
سیر باختر
سیر باختر با الهام از سفرهای شوآن زانگ، راهبی چینی در قرن هفتم میلادی، نوشته شده است. شوآنزانگ در سال ۶۲۹ راهیِ سفری زیارتی به هند شد تا آیین حقیقیِ بودا را یاد بگیرد و متون ارزشمند بودایی را گردآوری کند. سفر او هفده سال طول کشید و سفرنامهاش مبنایی شد برای شکلگیری مجموعهای از حکایتهای خیالی که یکی از مضامینشان مواجههی انسان با خدایان و شیاطین است و بیش از هزار سال میان مردم محبوب ماندهاند. در آغاز، قصه دهان به دهان میچرخید، مثلاً مردم آن را از زبان واعظان بودایی یا گروههای نمایشی میشنیدند. به مرور، قصه انسجام بیشتری یافت و بعضی از اجزای آن پای ثابتش شدند، از جمله شخصیتهایی مثل یارانِ راهب (سون ووکونگِ شاه میمون و اسب اژدهای سپید)، ۸۱ خوانی که شوآنزانگ باید بگذراند، و دیوهایی که سر راهش سبز میشوند. سرانجام در دورهی سلسله مینگ این قصهي افسانهای در قالب کتابی با صد فصل منتشر شد. گرچه کارشناسان دربارهی مؤلف حقیقیِ سیر باختر اختلافنظر دارند، خیلیها وو چِنگئن را نویسندهاش میدانند.
سیر باختر ریشههایی عمیق در فرهنگ چین دارد و جهانی را به تصویر میکشد که سنتهای بودایی، دائوئیستی و کنفوسیوسی در آن با هم آمیختهاند. تأثیر متقابل این ادیان بر یکدیگر از ارکانِ این رمان است اما نشانی از خشک مغزی و تعصب در آن نمیبینیم. رمان بارها خدایانِ عالی مقام را به سخره میگیرد، مخصوصاً به واسطهی ارواح سرکشِ میمون. در این قصه، خدایان کامل و بینقص نیستند. امپراتوریشم، برترین خدا، تنگنظر و بیرحم است و سرزمینی را سه سالِ تمام گرفتارِ خشکسالی ميكند. بعدتر، وقتی زائران بالاخره به «بهشتِ باختر» ميرسند، از تقدیم هدیه به پیشگاه دو یارِ بودا غفلت میکنند و در نتیجه، به جای متون مقدس، صفحههایی سفید نصیبشان ميشود. به این ترتیب، نویسنده قصهای حماسی و ماجراجویانه را با طنز و هجوی عمیق در هم ميتند.
سیر باختر واقعیت را با خیال و استعاره میآمیزد تا فلسفهی چینیِ قلب / ذهن را بکاود. میمونِ قصه قدرتش را در غار «ماهِ مورب و سه ستاره» به دست میآورد؛ مکانی که با همان نویسهی چینیِ «قلب» بازنمایی میشود. بیشتر شیاطین و دیوهای قصه از بهشت (نمادِ قلب) میآیند و همزاد میمون - ماکاکِ ششگوش- نشان میدهد که بزرگترین دشمن آینهای است که «خودِ» ما را مینمایاند. بنابراین، برای پیروزی بر شیاطینمان باید قلب / ذهنمان را رام کنیم. از این منظر، سیر باختر کاوشی است دربارهی ارتباط انسان و خودش؛ قصهي سفري در قلمروی قلب / ذهن، نه - آن چنان که به نظر میرسد - قصهای صرفاً ماجراجوانه.
شما می توانید این کتاب به همراه هزاران عنوان کتاب دیگر را از فروشگاه اینترنتی بوک شهر تهیه فرمائید
دیدگاه خود را بنویسید