کتاب «وقتی نیچه گریست»، نوشته‌ی اروین یالوم، اثری برجسته و اندیشمندانه است که در شهر وین، در سده‌ی نوزدهم میلادی، به وقوع می‌پیوندد. این رمان، ملاقاتی خیالی را میان یوزف برویر، پزشکی سرشناس و یکی از پیشگامان روان‌درمانی، و فریدریش نیچه، فیلسوف نامدار، به تصویر می‌کشد. هر یک از این دو شخصیت، گرفتار بحران‌های درونی خویش‌اند و این رویارویی، مسیری شگفت‌انگیز را برای دگرگونی زندگی‌شان رقم می‌زند.
داستان با درخواستی از سوی لو سالومه، زنی هوشمند و تأثیرگذار، آغاز می‌شود. او از برویر می‌خواهد که نیچه را، که از سردردهای شدید و اندوه عمیق رنج می‌برد، درمان کند، اما به شرطی که نیچه از ریشه‌ی روانی مشکل خود آگاه نشود. برویر، که خود در زندگی شخصی با چالش‌هایی چون دل‌بستگی پنهان به بیماری به نام برتا و زندگی زناشویی کم‌فروغ روبه‌روست، با تردید این پیشنهاد را می‌پذیرد. او با بهانه‌ی درمان جسمانی به نیچه نزدیک می‌شود، اما به‌زودی درمی‌یابد که با فردی روبه‌روست که از نظر فکری و عاطفی، بسیار پیچیده و ژرف است.
نیچه، با ذهن تیز و اندیشه‌های نوآورانه‌اش، از پذیرفتن جایگاه بیمار امتناع می‌ورزد و پیشنهادی غیرمنتظره ارائه می‌دهد: برویر جسم او را درمان کند و او در مقابل، روان برویر را بهبود بخشد. این توافق، شروعی است برای سفری دوجانبه به سوی خودآگاهی. در گفت‌وگوهایشان، موضوعاتی اساسی چون معنای زندگی، آزادی، مرگ و عشق مورد بررسی قرار می‌گیرد. نیچه با باورهایش درباره‌ی اراده‌ی معطوف به قدرت و پذیرش رنج به‌عنوان بخشی از هستی، برویر را به بازاندیشی در زندگی تکراری و انتخاب‌هایش وامی‌دارد. در مقابل، برویر با بهره‌گیری از روش‌های نوین روان‌درمانی، نیچه را به مواجهه با عواطف نهانش، از جمله عشق ناکام به لو سالومه، هدایت می‌کند.
نقطه‌ی اوج داستان هنگامی است که هر دو شخصیت به لحظه‌ای از رهایی عاطفی دست می‌یابند. نیچه با اشک‌هایش، بار اندوه انباشته را رها می‌سازد و برویر، با شجاعتی نوین، تصمیم به تغییر مسیر زندگی‌اش می‌گیرد. پایان داستان، نه با پاسخی قطعی، بلکه با امیدی گشوده به آینده به سرانجام می‌رسد؛ هر دو، از این تجربه، نیرویی برای ادامه‌ی راه خویش به دست می‌آورند.
این کتاب بیشتر برای بزرگسالان بالای ۱۸ سال مناسب است، زیرا درون‌مایه‌های فلسفی، روان‌شناختی و عاطفی آن نیازمند سطحی از تجربه و بلوغ فکری است.
کتاب‌های مشابه از نظر درون‌مایه
1.«روان‌درمانی اگزیستانسیال» اثر اروین یالوم: کاوشی عمیق در دغدغه‌های بنیادین انسانی با رویکرد درمانی.
2.«کیمیاگر» اثر پائولو کوئیلو: روایتی از جست‌وجوی معنا و تحول درونی.
3.«بیگانه» اثر آلبر کامو: تأملی فلسفی در پوچی و معنای زندگی.
نکات سودمند مطالعه‌ی «وقتی نیچه گریست»:
مطالعه‌ی این کتاب به خواننده یاری می‌رساند تا با پرسش‌های بنیادین زندگی، مانند هدف و رنج، مواجه شود و ارزش خودشناسی را دریابد. آمیزش اندیشه‌های نیچه و روان‌درمانی، دیدگاهی نوین درباره‌ی پذیرش خویشتن و شجاعت در تغییر ارائه می‌دهد. این اثر، انگیزه‌ای است برای اندیشیدن به انتخاب‌ها و یافتن اصالت در زندگی.