«ملت عشق»، رمانی تأثیرگذارازالیف شافاک، نویسنده‌ی برجسته‌ی ترک، در سال ۲۰۱۰ منتشر شد و به‌سرعت به اثری جهانی تبدیل گشت. این کتاب دو روایت موازی را درهم می‌آمیزد: یکی درزمان حال، در زندگی زنی به نام اللا روبینشتاین در آمریکا، و دیگری در قرن سیزدهم، در زندگی شمس تبریزی و مولانا جلال‌الدین رومی در قونیه. داستان با اللا آغاز می‌شود؛ زنی میانسال که در زندگی خانوادگی‌اش احساس پوچی می‌کند. او که برای یک انتشاراتی کار می‌کند، مأمور خواندن رمانی به نام «چهل قاعده‌ی عشق» می‌شود. این رمان، که نوشته‌ی نویسنده‌ای به نام عزیز زاهارا است، زندگی او را دگرگون می‌کند و او را به سفری درونی و عاشقانه می‌کشاند.
بخش تاریخی کتاب، دیدار تاریخی شمس و مولانا را روایت می‌کند. شمس، درویشی آزاداندیش و مرموز، وارد زندگی مولانا، عالم و شاعر برجسته، می‌شود و او را از دنیای خشک دانش به سوی عرفان و عشق الهی سوق می‌دهد. این دوستی، که با مقاومت اطرافیان مولانا روبه‌رو می‌شود، به خلق اشعار عاشقانه و عمیق دیوان شمس منجر می‌گردد. شمس با چهل قاعده‌ی خود، که در سراسر کتاب پراکنده‌اند، از عشق به‌عنوان راهی به سوی خدا سخن می‌گوید. اما این رابطه‌ی عمیق با تراژدی پایان می‌یابد: شمس به دست مخالفان کشته می‌شود و مولانا را در سوگی ابدی تنها می‌گذارد.
در زمان حال، اللا با خواندن این داستان به بازنگری زندگی خود می‌پردازد. او با عزیز، نویسنده‌ی رمان، ارتباط برقرار می‌کند و این مکاتبه به عشقی زمینی و معنوی تبدیل می‌شود. اللا، که سال‌ها در بند روزمرگی و انتظارات خانوادگی بود، شجاعت می‌یابد تا خود را آزاد کند و به دنبال قلبش برود. داستان دو خط زمانی را با ظرافت به هم پیوند می‌زند و نشان می‌دهد که عشق، چه زمینی و چه الهی، نیرویی تحول‌آفرین است.
ایده‌ی اصلی «ملت عشق» کشف خویشتن از طریق عشق است. شافاک با زبانی شاعرانه و تأمل‌برانگیز، نشان می‌دهد که عشق فقط یک احساس نیست، بلکه سفری است به سوی خودآگاهی و رهایی. چهل قاعده‌ی شمس، مانند «هرچه را که در جست‌وجوی آنی، در وجود خودت پیدا کن»، از نکات برجسته‌ی کتاب‌اند که خواننده را به تفکر وا می‌دارند. داستان همچنین به تضاد میان عقل و دل، و چالش‌های جست‌وجوی حقیقت در دنیایی پر از تعصب می‌پردازد.
این کتاب بیشتر برای بزرگسالان، به‌ویژه افراد بالای ۲۰ سال، مناسب است. مضامین عمیق عرفانی و احساسی آن نیازمند تجربه‌ی زیسته و بلوغ فکری است تا به‌خوبی درک شود. نوجوانان ممکن است از سادگی ظاهری داستان لذت ببرند، اما عمق آن را شاید به‌طور کامل درنیابند.
از نظر محتوا، «ملت عشق» به «کیمیاگر» پائولو کوئلیو شباهت دارد که سفری معنوی را روایت می‌کند. «دیوان شمس» مولانا نیز، با اشعار عاشقانه و عرفانی‌اش، حال و هوایی مشابه دارد. «عشق و چیزهای دیگر» از مصطفی مستور هم، با تمرکز بر عشق و درون‌گرایی، به این اثر نزدیک است.
مطالعه‌ی «ملت عشق» به درک بهتر عشق و معنویت کمک می‌کند. خواننده ی ایرانی این کتاب به خصوص به راحتی با آن ارتباط برقرار می کند چون عرفان عنصری جاری دراین مرز و بوم است.این اثر، هم الهام‌بخش است و هم آرامش‌بخش.