تاملات و مجادلات یک کتاب از فیودور داستایفسکی نویسنده بزرگ روس هستش.
کتاب تاملات و مجادلات، شامل پنج مقاله از فیودور داستایفسکی راجب ادبیات و هنر میشه. این پنج مقاله توی سال هزار و هشتصد و شصت و یک توی مجله ادبی سیاسی ورمیا، سنت پترزبورگ. انتشارات پراتسا نوشته و منتشر میشه.
داستایفسکی، که قبل از این ها برای مخاطب ادبیات به عنوان یه داستان نویس بزرگ شناخته شده توی این پنج مقاله تصویر واضح و روشنی از دید و نگرش اش راجب ادبیات و هنر ارائه میده.
خوندن مقاله های کتاب تاملات و مجادلات، با وجود زبان روزنامه نگاری و ساده داستایفسکی لذت بخش تر میشه. با وجود زبان ساده ای که داستایفسکی برای نوشتن این مقاله ها استفاده کرده، از مواضع خودش پایین نیومده و حتی خیلی جاها با قلم پر احساس و کوبنده و پر از هیجان، از عقاید و نگرش خودش در قبال ادبیات دفاع کرده. اما هیجان و شوری که برای نوشتن این مقالات داشته، باعث نشده از دیدگاه منطقی خارج شه و احساسی با مسئله ادبیات و هنر برخورد کنه.
داستایفسکی توی مجموعه مقالاتش راجب مسئله هنر و ادبیات از دیدگاهی که راجب فرهنگ و آموزش و پرورش، تفکر و فلسفه روسی، مواجهه روسیه و غرب، غرب گرایی، و خیلی چیزهای دیگه، غافل نشده و مفصل بهشون پرداخته و کلی راجب رسالت و وظیفه هنر و ادبیات در قبال جامعه و فرهنگ جامعه صحبت کرده.
به عقیده خیلی از متفکرها و منتقدها، برای درک بهتر آثار ادبی و فهم بهترشون، بد نیست که آشنایی و شناخت مناسب و جامعی از موقعیت زمانی و مکانی و بستری که اثر توی اون خلق شده داشته باشیم. و خوندن این مقاله ها کمک خوبی به فهم بهتر و دقیق ترِ نه فقط آثار داستایفسکی، بلکه خیلی دیگه از نویسنده های هم عصر داستایفسکی می کنه.
یه جا از کتاب تاملات و مجادلات میخونیم:
اما در هر صورت، هنر فقط زمانی به انسان وفادار خواهد بود که کسی آزادی و رشدش را محدود نکند. و با التفات به موارد یاد شده در بالا، پیش از همه باید دانست که آزادیِ هنر نباید با هیچ هدف و بهانه ای محدود شود.