کتاب «چهار میثاق» نوشته‌ی دون میگوئل روئیز، اثری معنوی و خودیاری است که در سال ۱۹۹۷ منتشر شد و با الهام از حکمت باستانی قوم تولتک در مکزیک، راهنمایی ساده اما عمیق برای زندگی بهتر ارائه می‌دهد. روئیز در این کتاب، چهار اصل یا «میثاق» را معرفی می‌کند که اگر در زندگی به کار گرفته شوند، می‌توانند ذهن را از بند باورهای محدودکننده آزاد کنند و به آرامش و شادی درونی منجر شوند. این اثر با زبانی روان و صمیمی، خواننده را به سفری برای بازنگری در رفتارها و افکارش دعوت می‌کند.
داستان از این‌جا آغاز می‌شود که روئیز، خود را شاگردی از سنت تولتک می‌داند و می‌خواهد دانشی کهن را با دنیای مدرن پیوند دهد. او توضیح می‌دهد که ما از کودکی در «خواب جمعی» غرق می‌شویم؛ جایی که باورها و قوانین جامعه مثل زنجیر، آزادی ذاتی‌مان را سلب می‌کنند. چهار میثاق، راهی برای بیداری از این خواب و بازگشت به خودِ حقیقی‌مان هستند. اولین میثاق، «با کلام خود گناه نکنید»، به ما می‌آموزد که کلماتمان را با دقت انتخاب کنیم، چون قدرت آفرینش یا تخریب دارند. روئیز می‌گوید هر کلمه مثل بذری است که در ذهن دیگران می‌کاریم، پس باید با عشق و صداقت سخن بگوییم.
دومین میثاق، «هیچ‌چیز را به خود نگیرید»، بر این باور است که رفتار دیگران بازتاب دنیای درونشان است، نه ارزش ما. این اصل، ما را از قضاوت و رنج بی‌مورد آزاد می‌کند. سومین میثاق، «تصورات باطل نکنید»، ما را از حدس و گمان درباره‌ی نیت دیگران بازمی‌دارد و به جای آن، تشویقمان می‌کند که پرس‌وجو کنیم و حقیقت را ببینیم. در نهایت، چهارمین میثاق، «همیشه بهترین تلاش خود را بکنید»، یادآوری می‌کند که کمال‌گرایی را رها کنیم و در هر لحظه، با توجه به شرایط، بهترین خودمان باشیم. این میثاق، تعادلی بین تلاش و پذیرش به وجود می‌آورد.

ایده‌ی اصلی کتاب، رهایی از قیدوبندهای ذهنی و زندگی با آگاهی است. روئیز باور دارد که ما قربانی ترس‌ها و عادت‌هایمان هستیم، اما با این چهار اصل، می‌توانیم ذهنمان را تربیت کنیم و زندگی‌ای سرشار از آزادی و رضایت بسازیم. نکته‌ی برجسته، سادگی این میثاق‌هاست که در عین حال، به کار بستن آن‌ها نیاز به تمرین مداوم دارد. او از مثال‌هایی مثل آینه استفاده می‌کند؛ ما باید خود را بدون تحریف باورهای غلط ببینیم، درست مثل بازتابی پاک در آب.
این کتاب بیشتر برای بزرگسالان بالای ۱۸ سال و کسانی که به رشد شخصی و معنویت علاقه‌مندند مناسب است. مفاهیم عمیق آن برای نوجوانان ممکن است گنگ باشد، اما جوانان و بزرگسالان می‌توانند از آن به‌عنوان راهنمایی کاربردی بهره ببرند.
سه کتاب مشابه از نظر محتوا:
۱.«قدرت اکنون» نوشته‌ی اکهارت تول، که بر زندگی آگاهانه تأکید دارد.
۲.«کیمیاگر» نوشته‌ی پائولو کوئلیو، که سفری معنوی برای یافتن خود است.
۳.«راه هنرمند» نوشته‌ی جولیا کامرون، که به رهایی خلاقیت و ذهن کمک می‌کند.
مطالعه‌ی «چهار میثاق» به خواننده کمک می‌کند تا با خود و دیگران مهربان‌تر باشد، از قضاوت‌های بی‌جا دست بکشد، و زندگی را با آرامش بیشتری تجربه کند. این کتاب ابزارهایی برای مدیریت احساسات و بهبود روابط ارائه می‌دهد و یادآوری می‌کند که شادی، در دستان خود ماست، نه در بیرون از ما.