کتاب «روی ماه خداوند را ببوس» نوشته مصطفی مستور، رمانی کوتاه اما عمیق است که با زبانی ساده و روان، پرسش‌های بزرگ فلسفی و هستی‌شناسانه را پیش روی خواننده قرار می‌دهد. این اثر که در سال ۱۳۷۹ منتشر شد، داستان زندگی یونس، دانشجوی دکتری پژوهشگری اجتماعی را روایت می‌کند که درگیر پایان‌نامه‌ای درباره دلایل خودکشی دکتر محسن پارسا، یک استاد فیزیک برجسته، است. اما این جست‌وجوی علمی به‌سرعت به سفری درونی تبدیل می‌شود که یونس را با تردیدها و سؤالاتش درباره وجود خدا، معنای زندگی و روابط انسانی روبه‌رو می‌کند.
داستان از لحظه‌ای آغاز می‌شود که یونس برای استقبال از دوست قدیمی‌اش، مهرداد، که پس از سال‌ها از خارج برمی‌گردد، به فرودگاه می‌رود. این دیدار، نقطه شروعی برای باز شدن گره‌های ذهنی یونس است. او که زمانی اعتقادات مذهبی محکمی داشته، حالا درگیر شک و عدم قطعیت شده است. مستور در این رمان، به‌زیبایی نشان می‌دهد که چگونه تردید می‌تواند مانند سایه‌ای سنگین بر تمام جنبه‌های زندگی انسان چیره شود و او را به انزوا و سردرگمی بکشاند. یونس در این مسیر، با شخصیت‌هایی مثل مهرداد و جولیا (همسر مهرداد) مواجه می‌شود که هرکدام به‌نوعی آیینه‌ای از افکار و احساسات او هستند. این تعاملات، او را وادار می‌کند تا عمیق‌تر به رابطه‌اش با عشق، ایمان و حتی خودش بیندیشد.
یکی از ایده‌های اساسی کتاب، تقابل میان عقل و احساس است. مستور با ظرافت نشان می‌دهد که انسان در برابر پرسش‌های بزرگ، گاهی نمی‌تواند تنها با منطق یا تنها با قلبش به پاسخ برسد. برای یونس، خودکشی دکتر پارسا نه‌فقط یک موضوع تحقیقاتی، بلکه نمادی از بحران معنویتی است که خودش هم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند. آیا زندگی هدفی دارد؟ آیا خدا واقعاً وجود دارد؟ این سؤالات، محور اصلی داستان را تشکیل می‌دهند و خواننده را به تأمل وا می‌دارند. نکته برجسته دیگر، سبک روایت است؛ مستور از زاویه دید اول‌شخص استفاده کرده و این انتخاب، حس صمیمیت و نزدیکی را به خواننده منتقل می‌کند، گویی که خود او در ذهن آشوب‌زده یونس قدم می‌زند.
این کتاب بیشتر برای افراد در سنین ۲۰ تا ۴۰ سال مناسب است؛ کسانی که در مرحله‌ای از زندگی به دنبال معنا و هویت خود هستند یا با تردیدهای عمیق فلسفی و شخصی مواجه شده‌اند. با این حال، خوانندگان بالای ۱۵ سال که به موضوعات فکری علاقه دارند نیز می‌توانند از آن لذت ببرند و چیزی از آن بیاموزند. زبان ساده و حجم کم کتاب، آن را برای کسانی که تازه به دنیای ادبیات جدی قدم گذاشته‌اند هم قابل‌فهم می‌کند.
از نظر محتوای مشابه، سه کتاب که به موضوعات نزدیک به این رمان می‌پردازند عبارتند از: «بیوتن» نوشته رضا امیرخانی، که به مسائل هویتی و معنوی در زندگی مدرن می‌پردازد؛ «شازده کوچولو» اثر آنتوان دو سنت‌اگزوپری، که با زبان تمثیلی به معنای زندگی نگاه می‌کند؛ و «کیمیاگر» از پائولو کوئیلو، که سفر درونی انسان برای یافتن هدف را روایت می‌کند.
برای مطالعه این کتاب، بهتر است با ذهنی آماده برای پرسشگری و بدون انتظار پاسخ‌های قطعی به آن نزدیک شوید. یادداشت‌برداری ازسؤالاتی که هنگام خواندن در ذهنتان شکل می‌گیرد و بحث درباره آن‌ها با دوستان، می‌تواند تجربه مطالعه را غنی‌تر کند. همچنین، خواندن آرام و متمرکز در فضایی بی‌سر و صدا به درک لایه‌های عمیق‌تر داستان کمک می‌کند. این کتاب نه‌تنها شما را به فکر وا می‌دارد، بلکه فرصتی است برای مواجهه با تردیدهای خودتان و شاید یافتن راهی برای آشتی با آن‌ها.