کتاب معمای بازگشت یه روایت تلخ و دردناک از دنی لافریر نویسنده هائینی تبار هستش.
این کتاب به ماجرای یه نویسنده تبعیدی می پردازه که با وجود عشق و علاقه شدیدی که به وطن اش داره، مجبور به ترک وطنش شده. چندین سال بعد از ترک وطن، این نویسنده تبعیدی به خاطر مرگ پدرش، به وطنش برمیگرده. حالا ما مصائبی که این روشنفکر توی وطن خودش داره رو میخونیم.
دنی لافریر با نگارش این کتاب، تلاش کرده که به زندگی تلخ و سخت نویسنده ها و روشنفکرهای هائینی تباری بپردازه که با وجود تمام علاقه ای که به کشورشون دارند، تمام عشقی که به وطنشون دارن، با وجود تمام سختی هایی که به خاطر کشورشون تحمل کردن و هنوز هم میکنند، اما توی وطنشون غریب ان و کلی رنج و سختی میکشند.
به فشار تبعید برای کسایی که تمام فکرشون وطنشون هست می پردازه که با این وجود که همه داراییشون، عشق به وطنشونه، اما همون هم ازشون دریغ میشه. مردمی که هیچ دلیلی برای امید و امیدواری ندارن، هیچ مایه ای برای خوشبختی ندارن، تنها داراییشون خاکی هستش که توش متولد شدن و رشد پیدا کردن، اما همون خاک هم به اجبار باید ترک کنند. به چه گناهی؟ تلاش برای بهتر کردن اون خاک.
دنی لافریر برای نوشتن کتاب معمای بازگشت از کتاب دفترچه یادداشت بازگشت به زادگاه، اثر امه سزر الهام گرفته.
وقتی که راوی داستان، بعد از سی و سه سال به وطن خودش برمیگرده، همه چی با تصوراتی که داشته، متفاوت بوده. کسی که تمام تلاش ممکن رو برای وطن اش کرده و به ناچار مجبور به سی و سه سال تبعید شده، حالا با کلی تصورات مثبت به وطنش برگشته و تنها چیزی که می بینه، ویرانی، فقر، مصیبت و سختی هموطن هاش هست.
نثر آمیخته به شعر دنی لافریر، جذابیت کتاب رو چند برابر کرده.
یه بخش از کتاب میخونیم:
بعد از فیلم خواستم زیر باران قدم بزنم.
دورتر، نوجوان‌های عریان زیر لوله‌ی آب می‌رقصیدند.
باران شدید به‌ سمت من می‌آید.
موسیقی‌اش را می‌شنوم.
احساسی از کودکی‌ام برمی‌خیزد.
به پسران نزدیک می‌شوم که در حال فوتبال بازی کردن زیر باران هستند.
زمان جاری است.
آن‌قدر آسان نیست که همان‌ جایی باشی که بدنت هست.
زمان و فضا دور هم جمع شده‌اند.
روحم استراحت را شروع می‌کند.